Stemstoornissen
Logopedische problemen komen niet alleen voor bij
kinderen, maar ook bij opgroeienden, volwassenen en bejaarden. Al te vaak
worden deze problemen nog onderschat, geminimaliseerd of over het hoofd gezien.
We vermelden hier enkele problemen die zeker onze
aandacht verdienen:
chronische
heesheid;
veel
stemklachten hebben (spreekberoepen!);
spraak- en
taalmoeilijkheden na hersenbloeding, hersenembolie, hersentrombose,
hersentrauma, ... (afasie, dysartrie, etc.);
stotteren;
gehoorstoornissen;
snel en
onverstaanbaar spreken.
Bron:
VVL (Vlaamse vereniging voor logopedisten)
Wat is heesheid?
Heesheid is een stoornis waarbij de stemkwaliteit
is verslechterd. Heesheid wordt gekenmerkt door het niet goed sluiten van de
stemplooien (een betere benaming dan stembanden) in het strottenhoofd, of door
het niet correct verlopen van het golf- en trillingspatroon van de stemplooien.
Bij heesheid klinkt de stem niet meer helder: er is een fijne of grove ruis te
horen of een kraak. De stem kan zelfs helemaal of gedeeltelijk wegvallen. De
oorzaak kan liggen in het stemorgaan zelf, maar ook het verkeerd gebruiken van
het stemorgaan kan heesheid veroorzaken. Soms leiden psychische problemen tot
heesheid. Vaker is een combinatie van deze factoren de oorzaak van heesheid.
Een verkeerd gebruik van de stem kan leiden tot vormverandering van het
stemplooiweefsel, waardoor stemplooiknobbeltjes (ook nog wel stembandknobbeltjes
genoemd)ontstaan. De kno-arts stelt de diagnose.
Heesheidklachten gaan meestal samen met andere
symptomen, zoals te luid of te zacht spreken, spreken op een te hoge toonhoogte
of geknepen spreken. De ademing kan anders en onregelmatig zijn en vaak is er pijn
in het keelgebied. Heesheid kan zowel bij kinderen als bij volwassenen
voorkomen. Bij kinderen is heesheid vaak terug te voeren op misbruik van de
stem. Bij volwassenen is de oorzaak van heesheid eerder het niet correct
gebruiken van de stem, voornamelijk op momenten dat de stem extra belast moet
worden. In beide gevallen is er dikwijls ook sprake van een zwak stemorgaan.